Fasbinder: 70 godina od rođenja
Režirajući preko četrdeset filmova u periodu od sedamnaest godina, Rajner Verner Fasbinder je odgovoran za obraćanje pažnje internacionalne publike na priznatu novu nemačku kinematografiju 60-ih i 70-ih godina. Još od početka, Fasbinderovi ambiciozni i često drski filmovi koristili su filmske konvencije Holivuda da dostave ideološke argumente Nove levice.
Fasbinder je istovremeno transformisao praksu političkog stvaranja filmova i zatražio kritičko preispitivanje pojedinih potcenjenih žanrova američkog komercijalnog filma, kao što su „ženska slika“ i domaća melodrama. Njegovi filmovi nisu samo artikulisali pitanja roda i seksualnih odnosa, ali su takođe formulisali ova pitanja u okviru širih (i svakako ne manje problematičnih) socijalnih i političkih okolnosti.
Homoseksualnost ima važno prisustvo u njegovom radu, ali je najčešće korišćena kako bi artikulisala ili osvetlila međuljudske teme i politička pitanja.
Rođen u Bavarskoj 31. maja 1945. godine, Fasbinder je svoje detinjstvo provodio u bioskopima pet puta nedeljno, često tri puta na dan. Njegovi roditelji su se razveli kada je imao pet godina. Imajući osećaj da ga je otac napustio, našao je utehu u bioskopu. Prisustvo savezne vojske u posleratnoj Nemačkoj je osiguralo njegovo izlaganje američkom mejnstrim filmu.
Fasbinder je napravio prve filmove dok je bio u ranim dvadesetim, dva kratka filma u kojima su glumili njegova majka i muški ljubavnik. Te produkcije su naglasile njegovu karijeru u kojoj su lično i profesionalno često koegzistirali. Ubrzo nakon toga kada ga nisu primili u DFFA filmsku školu u Berlinu, Fasbinder se okrenuo pozorištu. Pridružio se društvu aktivista u Minhenu, u kojoj je upoznao glumce koji će u više navrata imati ključne uloge u njegovim budućim projektima, i gde je postao politički svestan.
Pozornica je naterala Fasbindera da usavrši svoje glumačke veštine, i kasnije se pojavio u mnogim svojim filmovima kao i u filmovima brojnih drugih režisera. Do svoje prerane smrti, od predoziranja alkoholom i drogom 10. juna 1982, Fasbinder je neumorno stvarao za pozornicu, film, televiziju i radio, njegova raskošna karijera održavana državnim subvencijama i podstaknuta blistavom ličnošću koja je ponekad proizvodila više publiciteta nego njegovu umetnost.
Homoseksualne teme se pojavljuju u Fasbinderovim filmovima gotovo od samog početka, uvek tako da je seksualnost jedna od faktora u okviru kompleksnih društvenih sila koja nosi njegove bespomoćne (nesrećne) likove.
Njegovi rani radovi su parodija na gangsterske filmove 40-ih godina, stavljajući u prvi plan homoerotski motiv ključnog muškog prijateljstva u tom žanru u suprotnosti sa romantičnim muško-ženskim odnosima. Fasbinderova međunarodna reputacija uspostavljena sa filmom Gorke suze Petre fon Kant (1972), koji govori o opsesivnoj ljubavi modne dizajnerke prema svom modelu, ženi koja, zbog mnoštvo razloga pored seksualnog identiteta, ne želi da se upusti u mučnu lezbijsku vezu.
Sa filmom Nasilje slobode (1975), Fasbinder je direktno oslovio gej sredinu u priči o dopadljivom bivšem radniku u cirkusu (koga je on sam glumio) čije iznenadno bogatstvo ga navodi u nepoznatu socijalnu teritoriju, gde će ga ljubavnik iskoristiti i uništiti. Kritikovan zbog predstavljanja klišea gej kulture, Fasbinder je insistirao da njegova satira bude fokusirana na klasnom sukobu za koji je verovao da je od presudne važnosti. Uzrok problema koji su likovi iskusili nije njihova seksualnost već njihove klasne razlike i individualne mane.
Imajući eksploatatorsku ličnost, zbog koje se kasnije osećao odgovornim da je uzrokovao samoubistvo svog ljubavnika Armina Majera 1978 godine, Fasbinder je priznao da je njegova uloga žrtve u filmu Nasilje slobode obrnula neprijatne autobiografske paralele.
U filmu U godini sa 13 meseci (1978) istražuje složena pitanja seksualnog identiteta, tako što prepričava poslednje dane transseksualke, koja je odbačena od strane svog ljubavnika nakon što se podvrgla operaciji da bi mu udovoljila. Protagonista je brutalno zlostavljan nakon što je grupa gej muškaraca saznala da ona nije homoseksualni transvestit kao što su pretpostavili. Film bi mogao da odrazi Fasbinderovu pesimističku procenu naše sposobnosti da prevaziđemo naš koncept binarnih rodnih uloga.
U svom poslednjem filmu Kerel (1982), Fassbinder je protumačio kontroverzan roman Žana Ženea, „Querelle de Brest“. U ovom filmu, Fassbinder prelama svoje istraživanje surovog rivaliteta među ljudima kroz okrutni homoerotizam mornara i ljubitelja kože.
Fassbinder je preminuo, čak misli se da je reč o samoubistvu, 10. juna 1982. godine od predoziranja pilulama za spavanje i kokainom.
Izvor: Optimist